zondag 17 april 2016

De exhortatie van kardinaal Wim Eijk

Als kind, misdienaar dus, heb ik me vaak verbaasd over de woorden neemt en eet hiervan gij alleen ... neemt in drinkt hiervan gij allen . Dat wordt in de belangrijkste liturgische viering, de mis, gezegd. Maar ho maar, drinken mag niet en ook over het eten blijken problemen te zijn.
Terwijl wij in Rome waren, dus rond 5 april, kwam de Exhortatio apostolica  van Paus Franciscus uit met de positieve titel: Amoris laetitia de vreugde van de liefde...
Het is een lang ietwat wollig stuk, met weinig precieze geboden of verboden. Het is vooral een pastorale vermaning om het ideaal voor ogen te houden, maar besef te hebben, dat er ook heel veel gebeurt dat daar niet aan beantwoordt. Dan moet je niet bij de puinhoop gaan neerzitten en jammeren, maar er het beste proberen van de maken. De clerici mogen dan niet te gauw donder en vloek preken, mogen zeker niet excommuniceren, maar moeten contact blijven houden en mensen nooit het gevoel geven dat ze er buiten staan.
Bijna dezelfde gaf Kardinaal Wim Eijk, aartsbisschop van Utrecht een overzicht in 2000 woorden in een aardige positieve stijl. Maar het venijn zat in de staart. Over één concreet punt was veel discussie geweest: mogen gescheiden mensen die een nieuwe relatie zijn aangegaan communie ontvangen? Eijk redeneert dat de brief hierover niets concreets zegt ('nooit excommuniceren' is hem niet duidelijk genoeg?!) en hij vindt dus dat een bepaling van JP II uit 1981 nog steeds geldt. Daar staat duidelijk een néé.  Zoals JP II ook geen priesters toestemming wilde geven om het celibaat te verlaten en dacht daarmee wel een probleem op te lossen, zo verbood hij simpelweg scheiding en legde gescheidenen (die er toch zijn en blijven, veel ook), een eeuwige excommunicatie op. We konden van Wim Eijk zo'n standpunt verwachten, maar dat het zo bot zou komen?

Nog in Rome bezochten we ook de santa Maria dell'anima. Toevallig waren er ook de seminaristen uit het bisdom Roermond, die in de morgen in de Friezenkerk waren, nu niet meer in een net pak, maar als toeristen. Bisschope Wiertz en de seminariestaf was er ook bij. Eigenaardig was dat ze geen stevige uitleg gaven van het graf van onze eigen Nederlandse Paus, Utrechtenaar Adrianus VI. Hij vervloekte de herwaardering voor de heidense Grieken en Romeinen, maar kreeg op zijn graf in die kerk toch een citaat uit Plinius, de 'heidense' historicus/geograaf mee: Proh dolor, qauntum refert in quae tempora vel optimi quiusque virtus incidat  Wat een pech! Hoeveel verschil maakt het niet in wat voor tijd zelfs een beste mens geboren wordt..  Ja aan je eigen tijd kun je niet te snel wat veranderen, maar als je gaat moet het op de juiste manier.
Hieronder toch nog even die Roermondse seminaristen uit 16 landen in het nette pak in de Friezenkerk. Nooit gedacht dat we op deze manier een internationale kerk zouden worden.