zondag 21 augustus 2016

Twee gezichten van de Gülen-beweging?

In zijn boek over de Gülen-beweging schrijft Joshua Hendrick zelfs al over een opzettelijke ambiguïteit: een bedoelde dubbele agenda dus. Achter de schijnbare openheid, moderniteit zou een conservatieve agenda schuilgaan. Janny Groen en Rik Kuiper schreven zat. 20 augustus 2016 in de Volkskrant een bijdrage waarin gesproken werd over twee gezichten: het seculiere, waarin religie zelfs ontkent wordt (in ieder geval geen formeel godsdienstonderwijs op scholen), maar 'binnenskamers zijn ze streng religieus: gaan ze naar een moskee, dragen vrouwen hoofddoeken en wijze ze homosexualiteit af'.
In 'ons' eigen boek over Gülen-inspired Hizmet in Europe.. hebben we ook een eerste deel over de spirituele kracht van de beweging. Maar daar is het genuanceerder: geen nadruk op de kleine geboden van de shari'a, maar gezonde spirituele rijkdom, zoals die in de mystieke sfeer van de Islamitische traditie wordt gekoesterd.


Toch moet er gezocht worden naar redenen waarom het verkeerd ging, sinds 2013 tussen Gülen en Erdogan? Ligt dat alleen aan de verzieking van Erdogan, de corruptie in zijn familie en vriendenkring? Bovenstaande foto's kreeg ik op zoek naar de 'double face' of Fethullen Gülen. Is de bovenste foto een mix van Gülen en Erdogan? Of toch een jeugdfoto van Gülen? Hadden de Gülenisten eerlijker over hun achtergrond moeten zijn?
In 1773 werd de jezuïetenorde door een paus opgeheven, onder pressie van de koningen van Frankrijk, Spanje en Portugal: in Rusland en China bleef de orde echter bestaan om in 1814 te herrijzen. De SJ hadden ook een sterke sociaal-politieke invloed naast een stevige katholieke spiritualiteit en een grote wetenschappelijke belangstelling.

RURU: Ruangrupa in Sonsbeek: het bedachtzame van Conceptual Art

Ruang rupa: is Indonesisch voor 'huis van beeldende kunst'. In 2000 opgericht in Jakarta als een collectief centrum voor jonge kunstenaars, is het succesvol gebleken. De foto van het 15-jarig bestaan toon een 30 artisten. In Sonsbeek kregen zij de kans een nieuwe grote tentoonstellingen te bedenken, met werk van hen en van anderen. Wij gingen er enkele weken geleden naar toe en zagen zeer bedachte kunst, die (bijna) een boodschap voor de moderne wereld wil zijn, maar niet altijd meteen als een heldere zaak overkomt.
Wij kwamen het park binnen aan de oostkant, waar een groot beeld  staat van Luoie Cordero. Het stelt volgens de gids die er bij staat voor de uitleg (en het aanreiken van de kauwgum) een westerse figuur voor die in versneld tempo ouder wordt, zoals de mensen daar allemaal lijden. De linkerhelft van het gezicht is af, de andere kant moet je met een kauwgum verder afmaken, nadat je wel eerst die kauwgum wat hebt gekauwd. Wordt de westerse mens inderdaad sneller en eerder oud? Wij hadden zelf niet echt dat idee. Wat deze kunstenaar uit Manilla ermee wil bedoelen?
Het kolonialisme schijnt willekeurig stukjes van hun westerse cultuur op de originele, oude cultuur geplakt te hebben: dat las ik achteraf nog op het internet.
De prachtige pingpongtafels die hij ook maakt zijn geverfd met de harde lak waarin automobilisten (vooral buschauffeurs in Manilla) hun vervoermiddel opfleuren.
Ja kon ze ook echt als pinpontafel gebruiken.
Eko Prawoto uit Purworejo zette naast de oude villa (een tijdlang van een Indische suikerfabriakent) een nieuwe stadsvilla neer met de titel: Bamburst, in grootse stijl gebouwd van bamboe, in 'harmonie met de natuur' en ook met de gemeenschap. Kolonialisme werd er verder niet bijgehaald. Wel dat bamboe hard is als beton, duurzaam dus (maar in onze ervaring is het na tien jaar  vaak al door de mieren opgegeten: de bamboe santri-huisjes hielden het echt niet heel lang. Wat je met dit gebouw later moet doen werd aan de tijd overgelaten.
Als je me niet als aboriginal kunt laten leven, waarom wil je mij dan toch democratie laten propageren? Het is een tent waarbinnen je aanklachten tegen de behandeling van Australische aboriginals kunt zien. Van Richard Bell uit Brisbane.
Een politiek statement, maar ook mooi om te zien: allemaal gevonden zwemvesten (vaan onbruikbaar, want van inferieure kwaliteit) die in Lesbos zijn gevonden. Van een kunstcollectief uit Berlijn. De ster schijnt te verwijzen naar de lage kwaliteit van de Europese politiek die van dit probleem ook weer niets heeft gemaakt.
Het weer was sterk wisselend. toen we hier kwam regende het. Dit kunstwerk heette een 'schuilkerk', volgens het boekje was het Slaves and tatars: The The Servant Servant of the All-All Forgiving Forgviving. In de boom linksboven zit een soort verrekijker. Er schijnen hier af en toe meditatieve sessies gehouden te worden.
Er was ook een werkplaats waar Indonesiërs hout bewerkten dat in het bos weggehaald werd vanwege uitdunning, weghalen van oude omgevallen bomen, vooral tot tafels en kasten. maar er was ook dit mooie paneel met een koloniale officier die een naga of Indische draak/slang aanvalt en een gedode krijger in een zak meeneemt. de Militaire Willemorde hangt er nog bij. De soldaat op het paard is al helemaal door de naga omgeven: een mythische verbeelding dus van het koloniale mislukken? Er was niemand ter plekke die het ons kon uitleggen en het stond ook niet bij het boekje van de geplande werken. Prachtige tentoonstelling, die meer tijd vergt dan de drie uur die wij er rondliepen.