maandag 12 oktober 2015

Van een dwarse Tinkebell naar een overdonderende Constantijn

Gisteren  gingen wij (apule en Karel) naar de Amsterdamse Ekklesia, die weer kerk houdt in De Rode Hoed. Koor en gemeente weer in een heel grote kring, prachtige teksten en muziek. Openingstekst uit Psalemn vrij, 108:
Wij gaan iets doen aan de wereld
ademend, zingenderwijze:
dat vijandschap verstomt
dat de wapenen zwijgen...
De cyclus heet DWARS  De wereld kan anders. De overweging was door Katinka Simonse, bekend als kunstenares Tinkebell, die als een tweede Arnold Grunberg naar Afghanistan ging, maar niet alleen om te kijken, ook in een poging wat te doen aan het leed binnen een familie waarvan de vader na 19 jaar Nederland was teruggestuurd, omdat hij in de communistische tijd bij de politie had gewerkt.
De wereld die anders moet/moge worden, dat is het grote messiaanse thema. Bezongen met krachtige liederen, als het nieuwe Koninkrijk Gods. Tussen dat bijna-seculiere maar wel strijdbare en hoopvolle geluid is er dan ook nog het brood-ritueel. Jezus de dienaar die uitdeelde, brak, want zo werd ook weer gezongen:
Moge het delen van dit brood
en deze beker ons hart versterken:
dat wij vol hoop meewerken aan een nieuwe wereld,
waar brood en gerechtigheid en liefde is voor al wat kleeft.

En buiten was Amsterdam zo mooi in de late herfstzon, mensen op terrassen. Ik had ook nog wel graag een mooie scheppingspsalm gezongen, niet alleen God weet komt het goed maar iets van: Het is goed zo! Mooier kunnen we het ons nauwelijks voorstellen.
We gingen naar de Nieuwe Kerk waar een tentoonstelling was van Constantijn's 'bekering' en de overwinning van het christendom. Over hoe van een multi-culti maatschappij en veel plurifomiteit Constantijn het christendom de overwinnende religie maakte en Rome het centrum daarvan.
Dat begon met een aantal beelden van de multireligieuze maatschappij in Rome van de 2e eeuw. Naast de cultus van Isis en Osiris, van Mithras, van de oude Romeinse gode, en natuurlijk de keizercultus, waren er mooi voorbeelden van de Dionysius-cultus, de droes van Bacchus, maar uitgebreider ook van lente tot bloei en dood. Dit schijnt toch van een oud grafmonument te zijn, dus geen carnevalsoptocht voor de wijn, maar wellicht ook een droom van een wederopstanding? Hoe weinig weten we van Mitras, maar ook van die oude rituelen van de Romeinen en Grieken.
Constantijn kwam naar voren over de fragmenten van oversized beelden, waarvoor je zelfs een selfie mocht/moest maken! Naast Paule en ik zelf staat hier ook Wilna Wierenga, helemaal begeesterd in de ekklesia, die ook mooi verhalen had over de Groningse gebeurtenis van daags ervoor. Daarover later.


Het was erg donker in de Nieuwe Kerk, dus de foto's zijn niet zo best. Ze geven toch een idee van de overweldigende Constantijn, al waren alleen zijn hoofd en één voet aanwezig, de rest konden we erbij denken. De slag bij de Mulvische brug werd uitvoerig uitgebeeld, in kolossale Vatikaanse doeken (of foto's ervan), in filmen uit oude tijden. Ook in het schema van de zeven kerken die begonnen zijn  in de 4e eeuwe en die nu nog de hoofdkerken van Rome zijn. Dat moet dus het schema worden van onze komende Romereis: bezoek aan de zeven hoofdkerken. 'Je kon er vroeger aflaten verdienen..' zei onze commentator, die niet helemaal theologisch is ongevoerd.