Ramadan Mubarak 1431/2010

Op zoek naar een mooie afbeelding voor het einde van Ramadan kwam ik vooral moskeeën tegen, bij voorkeur in fraaie verlichting. Het meest natuurlijk de Haram van Mekka, waar bij het andere grote jaarlijkse feest de offers worden gehouden en de festiviteiten zijn geconcentreerd, maar die ook nu de qiblat voor de moslimgemeenschap blijft. Maar toch is het een andere afbeelding geworden, dezelfde die ik al gebruikt heb voor de beschouwing over soera 71: de zondvloed in Pakistan.
Maar hierbij gaat de wens dat deze bijzondere praktijk van voedsel-onthouding ons lichaam en onze geest mag reinigen, mensen bij elkaar gebracht mag hebben tijdens de feestelijke afsluiting van de dagelijkse vasten en dat dit stevige ritueel ook tot contacten over en weer tussen christenen en moslims geleid mag hebben.


Naast die moskee uit Pakistan hierbij ook nog de afbeelding van het kunstwerk voor Entropa, gemaakt in 2009 voor het gebouw van de Europese Unie in Brussel, toen Slowakije een half jaar Europese voorzitter was. Nederland ondergelopen door water, alleen moskeeën steken er nog boven uit. Je zou bijna gaan hopen dat er een verdronken zoon bij zit, in ieder geval hoop ik dat maar dat bij deze vloed de ideeën van onze islamofoob ook ondergelopen zijn nu gelukkig een regering met de PVV niet meer door gaat. Goed teken voor het einde van deze gezegende maand!

Gastvrijheid

'Ja mag het brood van de kinderen niet aan de honden geven' was het antwoord van Jezus op een vreemde vrouw (Kanaänitische) die genezing zocht voor haar moeder. De vrouw was niet op haar mondje gevallen: 'De honden eten toch ook de kruimels die van de tafel vallen' zei ze. Jezus vond het antwoord wel slim en genas de dochter. (Zie Marcus 7,24-30 of bij Mt 15)
Nee, dit gaat even niet over Wilders, stevig taalgebruik en vreemdelingenhaat in combinatie met lange haren. De tekst wordt ook nog wel eens gebruikt voor het afhouden van 'ongelovigen' of 'zondaars' van deelname aan communie bij heilige mis, avondmaal, of hoe het verder mag heten.
Volgens sommige kenners was de eucharistie zoiets als een bijeenkomst van Rotary of Lions Club: eerst een lezing, discussie, daarna een borrel met hapje. Serieus, maar ook wel gezelschap en in beperkte mate ook wel gastvrij voor nieuwkomers. Andere leiden het wel meer terug op het wat meer gesloten joodse sabbatmaal, waar strikter regels voor golden en nog gelden. Hoe dan ook, Paulus ging al stevig te keer tegen diegenen die zoveel dronken bij de rituele maaltijd dat ze er dronken van werden en dat mocht dus ook niet.
Onze oudste zoon stuurde ons de foto hierboven op, stevige herhaling van het nieuwste standpunt van het Vaticaan, waarbij zelfs brave protestanten en orthodoxen worden uitgesloten.


Tijdens onze reis door de Verenigde Staten kwamen we bij een katholieke kerk met dit bord. Binnenin zat de organist een deel te spelen van dat razend moeilijke Kunst der Fuge. Niet zo energiek als Glen Gould maar toch in die richting. En dan deze uitnodiging. Toch wat gastvrijer dan wat we bij die Spaanse kerk te zien krijgen!

Godsdienstvrijheid

Jurnal Ledalero wordt uitgegeven door de SVD priesters en hun onderzoeksinstituut in Maumere, Noord-Flores. Zij doceren ook op het seminarie Ledalero, tien km. landinwaarts, in de heuvels.
In het nieuwste nummer staat een eerbetoon aan twee grote Indonesiërs, Abdurrahman Wahid en Frans Seda. De eerste heeft de eretitel Vader van het Pluralisme gekregen omdat hij als moslimleider en president juist de minderheidsreligies wilde waarderen. Hij voerde het Chinese Nieuwjaar in als nationale feestdag, verdedigde christenen tegen moslim milities in de Molukken en was tegen de nieuwe zedelijkheidswetten, omdat de Balinese Hindoes met blote schouders hun processies houden. Hierboven een afbeelding van zijn laatste boek: over de illusie van een islamitische staat. Frans Seda, katholiek leider van Flores wordt geëerd als groot econoom voor de opbouw van alle Indonesiërs, geen man die alleen de eigen religie en streek wilde bevorderen.
In het nummer ter ere van deze twee komt een filosofisch probleem: het multiculturalisme van de Canadees Charles Taylor. Werkend in Quebec, de provincie die zo graag het Frans wil behouden, heeft Taylor (helemaal Engels, werkend aan engelstalig bolwerk McGill University) veel sympathie voor de verlangens van de francophonie. Groepen moeten vrijheden kunnen claimen, zoals behoud van hun cultuur. Daartegenover wordt Habermas gezet als de man die vooral de individuele vrijheden propageert en in culturele groepen allerlei verschuivingen zier.
Otto Gusti Madung kan moeilijk kiezen. Uiteindelijk vindt hij de groepsbescherming toch te gek. Stel dat je Taylor doortrekt: zou je dan de Native American cultuur willen beschermen door de Indianen allemaal Monitou te laten spreken en ze dwingen vast te houden aan hun traditionele religie?




Wie bepaalt vrijheid van godsdienst? De minister van godsdienst van Indonesië wilde de Ahmadiyah verbieden, omdat dat een sekte is, die zich islam noemt, maar het volgens hem niet is, omdat ze een deels afwijkende leer hebben. Daar zijn liberale moslims, maar ook wel christenen tegen. Schrijft zo'n fundamentalistische moslim: wat zitten die christenen te zeuren over godsdienstvrijheid? Het Vaticaan bepaalt toch ook dat vrouwen geen priester mogen worden en dat abortus en geboortebeperking zonde is?

Er gaan steeds meer stemmen op om de vrijheid van godsdienst af te schaffen, want het kan toch niet zo zijn dat de godsdienst beschermd wordt, maar de individuele vrijheid niet?