zondag 29 april 2018

Het Zonnelied in Indonesische modus

Wij zijn momenteel bezig een verhuizing naar een kleinere bewoning voor te bereiden. Veel dingen moeten weg. Daaronder ook bijgaande batik-doek, die ik medio jaren 1980 in Yogyakarta heb laten maken op thematiek van het Zonnelied van Franciscus. In Midden-Java bestaat voor kleine groepen de gewoonte om een avondmaalsdoek te hebben: men gaat op de grond zitten voor een viering, waar de brood en wijn op de doek worden geplaatst.
Aan een man die zulke doeken maakte hebben wij toen gevraagd om een afbeelding met het Zonnelied van Franciscus. Bij Pater Cletus Groenen, die toen bij ons in de buurt woonde, heb ik fragmenten van de originele tekst gehaald. De schepping wordt hier afgebeeld als een werk van de regenboog: die scheidt de droge aarde van de zeeën waarin allerlei fantasiedieren zitten. Sora Luna, Morte Corporale wordt uitgebeeld door de bamboe (Papringan, waaroonder niets kan groeien, is symbool van de dood, net als de gier. Toeval wilde dat wij ook op de Jalan Papringan 26 woonden). God is als het ware als een sultan met de eerbiedig buigende staf uitgebeeld. Goed Katholiek mochten de wijnranken en de korenaren toch ook niet ontbreken. Sore Luna en Frate Sole zijn wel verwisseld, maar dat doet geen afbreuk aan de afbeelding.
Het is een afbeelding van stevig formaat: 153x94 cm. Te groot voor ons nieuwe huis en wij zoeken een goede bestemming. We komen het gratis brengen als we het idee hebben dat de nu wel wat verflauwde afbeelding (natuurlijke verfstoffen houden hun krachtige kleur niet zo lang) zich er thuis zal voelen.
 
Al spoedig kwam er een liefhebber: zuster Paula Suwartini van de Clarissen in Megen wilde het graag hebben en zij kreeg het dus ook. We zijn naar het kloosterstadje gegaan, waar de zusters in 1721 kwamen, verdreven uit Boxtel door het leger en de administratie van de Nederlandse Republiek. Op de ruïnes van het oude kasteel bouwden ze hun klooster waar ze nu nog met 17 zusters wonen. Redelijk ruim zo te zien.

Zuster Paule geeft meditaties over het Zonnelied en heeft er nu dus een Indonesische batik bij.

Een ridder in Zuidland: Huub Lems

Koningsdag is 27 april en daags er voor is het lintjesregen. Huus Lems uit Zuidland, de financiële duizendpoot bij de missionaire tak van de Protestantse Kerk in Nederland, PKN, werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Lems was de motor en organisator van een groot Protestants Ziekenhuis in Minahasa, en na terugkeer in Nederland beheerder van de financiële tak van zendingsactiviteiten in een krimpende kerk, die veel fondsen voor ontwikkelingswerk kon en kan aantrekken. Ik heb bij meerdere projecten met hem te maken gehad: zowel binnen- als buitenlandse fondsen, stichtingen en geldschieters weet hij te vinden en al hij bij een activiteit moeilijkheden heeft, blijft hij doorzoeken. Hij heeft persoonlijk een goed hart en grote belangstelling voor de missionaire geschiedenis.
De eerste initiatiefnemer voor de onderscheiding was ook zo'n historisch geïnteresseerde, Dr. Jaap van Slageren (vooral betrokken bij geschiedschrijving over Cameroun).
Specifiek probleem bij zo'n uitreiking is wel, dat de laureaat geen vermoeden mag hebben van de onderscheiding. Zijn zoon had hem dus naar een fotograaf gelokt onder het voorwendsel dat het een vrije dag was op school en dat de kinderen met opa en iedere verder op de foto moesten. Dat gebeurde vlak bij het stadhuis, waar ze vervolgens terecht kwamen. In het midden op de foto Jaap van Slageren, de initiatiefnemer. links een zich zeer blij en verraste Huub Lems.

Zuidland ligt bijna onder de rook van Rotterdam, op het eiland Tholen. Maar het voelt wel helemaal Zeeland, stevig verwijderd van de drukte van de Randstad. Lems ziet dat de bibliotheek van het vroeger onafhankelijke opleidingsinstituut voor zending, het Hendrik Kraemer Instituut, al is verplaatst naar de Universiteit Utrecht, heeft persoonlijk aandacht willen geven aan het erfgoed van de zending: allerlei kunstwerken, van etnologisch interessante foto's en voorwerpen tot christelijke kunst uit de oude missiegebieden. Het oude familiepand in het hart van Zuidland, is daarvoor aangekocht en nu ingericht als museum en Erfgoedcentrum voor de Protestante Zending. Boven het huis in traditionele stijl en daaronder een schilderij van de intocht van Jezus in Jeruzalem. Zo te zien in Balinese stijl. Kan Lems na zijn koemnde pensionering dit er nog mooi bij doen, mét een aardig aantal vrijwilligers.