Bouillon

In december 2010 maakten Paule en ik nog een reis 'fly and drive' door Syrië, dat toen nog een kalm land was. Impressies staan op de andere blog, http://relindonesia.blogspot.nl/2010/12/syrian-backgrounds.html. Vanuit Arlon, waar wij in september waren, zijn we nu naar Bouillon  gegaan en Paule zei meteen: dit is als Krak des Chevaliers, een heel echte middeleeuwse vesting, maar muur dan woonruimte. Als medieviste kwam dat hele gedoe van ridders, heldenmoed en dergelijke naar boven. Afijn we beklommen en zagen het allemaal!

Het kasteel heeft een heel lange geschiedenis van toevoegingen, verbouwingen. Onder Koning Willem I moest het nog de zuidgrens van het grote Nederland verdedigen en dus komt zijn naam hier meermalen voor.
Maar wat doe je nu binnen in zo'n oud kasteel? Er was een demonstratie van valkenjacht, zei het dat het hier ging over gieren, condors, uilen en andere grote vogels. En natuurlijk tentoonstellingen: van ganzepen tot computer over het schrijven.
Er bleek een heel dramatisch verhaal te zijn over de bekendste bewoner van het kasteel: Godfried, die in 1096 de eerste kruisttocht naar Palestina leidde. Hij verkocht het kasteel en alle andere bezittingen aan de Bisschop van Luik, die om dat te betalen alle parochies en kloosters een vreselijke hoge belasting moest opleggen. Afijn, zo werd die onderneming gefinancierd. Godfried werd wel administrator van Jeruzalem maar wilde zich geen koning noemen omdat Christus er de koning moest zijn. Hij stierf in 1100, 39 jaar oud.Geen kwaad woord over hem of over kruistochten in het algemeen in zijn oude kasteel, alleen lof voor zijn edelmoedigheid. Niets over het onderling gekrakeel van de ridders, de doden, de korte tijd dat het succes bleef.

We gingen ook nog naar Orval, plaats van bijna 1000 jaar abdij: waar grote staalwerken waren, prachtige smeden, machtige abten. Na 1800 werd het ruïne, in de jaren 1920 weer abdij en nu geliefd vanwege plaats van meditatie, het prachtige bier dat daar gemaakt wordt. Het gebouw was mega-groot zou men nu zeggen. Op de kerkmuur een Maria-met-Jezus van bijna-Indonesische afmetingen, ik schat zo'n 20 meter hoog, je zou er beduusd, bijna bang van worden. Ik kreeg het niet klaar deze moeder en kind goed op de foto te krijgen.

Heel sfeervol en romantisch staan er naast de nieuwbouw ook nog stevige stukken ruïne. Dus meer dan genoeg te zien daar!
In die omgeving hadden we ook nog een wandeling uitgezocht langs de Semois, tammer en breder dan we dachten. En mooi door de weilanden heen. Verder vonden we dat er wel erg veel donkere sparrenbossen zijn in de Ardennen en wij houden van wandelingen door open veld. niet door donkere bossen. De selva oscura laten we aan Dante over! En die vond dat ook triestig.

Bisschopsstad Luik

In September 2015 gingen Paule en ik een midweek naar de Ardennen. Op de heenweg stopten wij voor een stadswandeling in Luik. We gingen natuurlijk vergelijken met Utrecht: allebei bisschopssteden onder het grote Keulen. Alleen kwam in 1578 de alteratie in Utrecht, (na de beeldenstorm van 1566) en overheerste het Calvistisch protestantisme, terwijl in Luik pas ruim twee eeuwen later de macht van de bisschop en de kerk ineenstortte: in 1789 kwam het volk in opstand, maar in 1795 kreeg Luik zijn eigen Bastille, toen de grote kathedraal, de Saint Lambert steen voor steen werd afgebroken. Op het Archéforum, de Place Saint Lambert staan er nu dunne, doorzichtige pijlers als teken van de oude kerk.

Onmiddellijk hierboven: op het plein voor de Saint Barthélémy staan les grands op gepaste afstand van les petits, de clerus en de leken zonder duidelijke communicatie. Aardig wat restanten van de allure van de bisschoppen, maar tevens tekenen van de afkeer. Rond 1970 hebben ze de norse St Barthélémy van dat Duits aandoende rood-witte uiterlijk voorzien, waardoor de stoere maar grauwe natuurstenen verborgen worden.

In de Barthélémy deze doopvont, van Byzantijnse oorsprong, of zeker met motieven uit die omgeving. Waarschijnlijk nog iets ouder dan de kerk die tussen 1010-1015 werd gebouwd. Maar wel, als alles, herbouwd, herzien, ooit rococo, nu bescheiden in afbeeldingen.
Het was heel wat omhoog en omlaag in de bisschopstad, dus hier Paule vrolijk, bijna triomfantelijk  naar omlaag kijkend! De andere kerken en het meer dan kolossale paleis van de bisschop, nu beheerd door de provinciebestuur, bewaren we voor een volgende keer. Duidelijk moge zijn, dat Luik het wat kerkelijke grandeur ruim wint van Utrecht.