Het is lijdensweek. Op de radio alsmaar Mattheüs Passie van Bach. Gisterenn waren wij er zelf ook bij, de uitvoering van Holland baroque met de zangers van Nederlands Kamerkoor en de directie van Reinbert de Leeuw. De grote dirigent van moderne muziek gingterug naar de oude meester, zonder grote vaart: het slotkoor werd majestueus langzaam en breed gezongen. Dat had Mengelberg nog graag willen horen zo. Geweldige solisten. En steeds die vraag: of je gelovig moet zijn om dit werk helemaal te kunnen/mogen waarderen. Maar die vraag werd makkelijk voorbijgegaan: het gewoon een mooie religieuze opera met heftige en diep-menselijke emoties. Alsof met het sluiten van kerken de concertzalen ook wel functies kunnen overnemen.
Dan vandaag, Witte Donderdag, de Franciscustentoonstelling in catharijne-Convent. Henk van Os, gastconservator, begon met te stellen, dat Franciscus het ook buiten de kerk goed doet. Ecologie, dierenvriend, vredes-icoon en -activist. Niet de man van de kerkdiensten, maar van de simpele devoties en hartstochtelijke passie. Tot in zijn eigen lichaam, waar de stigmata eeuwenlang het belangrijkste waren.
Er was een mooie afbeelding van zijn afkeer van de Kruistochten en zijn prediking voor de Mamelukken-sultan: wie overwint in het vuur heeft de ware boodschap. Het loopt met een sisser af: het debat wordt voortgezet en de vuurproef niet gebruikt. De afbeelding is niet van Giotto, die in de kerk van Assisi is, maar wel van de grote Fra Angelico.
Niet het mooiste schilderij, wel het mooiste verhaal was over het gebrekl aan liefde en verering voor Maria bij Franciscus. Het is allemaal Jezus-mystiek, in armoede en vooral in verlangen naar lijden en eenwording. Toch wilde Franciscus volgens de legende ooit een ontmoeting met het kleine kind Jezus hebben. Per slot van rekening is hij toch de uitvinder van de kerststal. Dus ging hij op een avond met een broeder uit wandelen en in het bos verscheen een lichtgland, de jonge vrouw Maria en Franciscus kon het kind even knuffelen.
Er zijn talrijke verhalen bewaard en toegevoegd. Er is een serie afbeeldingen van een Philip Galle, die vanaf de schjepping allerlei verhalen over bijbelse figuren, vooral Jezus, met het leven van Franciscus verbindt./ Te beginnen met God die hem als bij Adam leven inblaast en uit zijn zijde komt een blote dame, die armoede, zuiverheid en gehoorzaamheid verbeeldt.
Daaronder van een pilaar met een twaalftal houten afbeeldingen nogmaals dat tafereel met de vuurtest bij de sultan.
Uiteindelijk gaat het niet om het debat alleen, maar voegt stevig spektakel er een grote kracht aan toe. Dat konden zowel Bach als Franciscus klaar krijgen: spektakel en emoties
