Carthago in Leiden

De laatste zondag van 2014 gingen wij naar de tentoonstelling Carthago in het Museum voor Oudheidkunde in Leiden. Eerste wat ons opviel was de grote drukte. Veel kinderen. Sommigen in kleine zandbakken op zoek naar wat er onder het zand te vinden is en dan de spullen met kwastjes schoonmaken. De oude Egyptische tempel ziet het allemaal met genoegen aan.

Wij gingen natuurlijk omdat we in Februari 2014 een mooie reis maakten, waarbij we nog wat grote ruïnes van het oude Carfthoga zagen. Vooral de watervoorziening, het amfiteater, delen van de badhuizen, het gewone teater, afijn 'alles waar Augustinus in zijn latere leven zo tegen was.'
Tegenwoordig zijn we erg visueel ingesteld. Teksten zonder plaatjes doen het niet zo goed. Maar nu kregen we 200 voorwerpen te zien waar weinig verhaal bij was. Ja, wel vergelijkingen met de omgeving. Zo'n beetje de hele mediterrane wereld komt langs om overeenkomsten en verschillen te laten zien. Maar het eigene van Carthago is een vooral verloren gegaan. Van 900-145 voor Chr. was het een rivaal van Rome in het midden van de Middellaandse Zee. Daarna weer gegroeid als agrarisch centrum en handelspost, toch minder dan het Egyptische Alexandrië.
De goden, ja die vooral, die zijn toch anders dan de Romeinse. Rare combinaties ook van dieren en mensen. Maar sinds wij kleinkinderen hebben weten we hoe menselijk die dieren zijn: bijna geen kinderboekje is er zonder allerlei dieren met menselijke trekjes. Voor ons is het zonder het verdere verhaal moeilijk om deze dame met een fijn gezicht van een leeuw als een aardige combinatie te zien. Dat kun je er bij proberen te bedenken, maar dat lukt dus moeizaam. Was ze lief en beschermend, of juist bedreigend? :Levensgroot, dus ook niet zo maar een klein beeldje.

Er was een indeling in periodes en bij de 'christelijke periode' werd natuurlijk de naam Augustinus gezet. Maar hij was er zelf helemaal niet (en woonde er ook alleen in de bijna-heidense en later Manichese periode; Hippo waar hij bisschop werd ligt nu al net over de noordgrens met Algerije aan de kust; Geboorteplaats Thagaste ook aan de Algerijnse kant, meer in het binnenland).
Er was een groot mozaïeke van een vrouwenfiguur uit de tijd rond 600: Byzantijnss stijl. Ze heeft een nimbus, stralenkrans rond het hoofd en zou dus een heilige of 'godin' kunnen zijn geweest. Of wellicht een koningin/keizerin?  Maar de afbeelding komt van een vloer en daar stop je Irene of Maria niet neer. Veel mysteries dus.

Alle spullen waren perfect schoongemaakt, zonder een spoor van veroudering of zo. Carthago in Schöner Wohnen stijl. Aangenaam om naar te kijken op een zondagmiddag.
Er was speciale aandacht voor vrouwen op deze tentoonstelling. De mythische stichteres van Carthago was een boze, verdrietige of teleurgestelde prinses uit Libanon/Fenicië, die een berg kocht 'ter grootte van een rundervel' door de huid in heel dunne reepjes te snijden. Dan natuurlijk Dido die verdrietig was, boos ook op de goden omdat haar geliefde  Aeneas zijn roeping in Rome moest gaan vervuillen. De grote sarcofaag was ook voor een vrouw, afijn heel wat dus.