Een heerlijk dagje Willem Jan Otten

2 november 2012 organiseerde Johan Goud, hoogleraar religie en literatuur bij het religie-departement in Utrecht een feestelijke dag in de aule van de Utrechtse Universiteit over het werk van Willem Jan Otten. Er was een stevige groep mensen gekomen: volle bak in de nogal donkere aula.

Ik was met Paule wat aan de late kant en wij moesten het dus in de morgen met een achterste rij doen. Er was toch wel wat te zien via te TV-schermen. Maar literatuur gaat toch voornamelijk over teksten. Het waren korte lezingen en allemaal stevig van inhoud en aangenaam van vorm.
Johan Goud begon over het thema verbeelding, een soort realis presentia, de kracht om iets wat afwezig is toch present te stellen, het mysterie, het goddelijke.
Zo maar een enkele zin: 'nu God afwezig is en ons niet helpt, moeten wij God helpen.' Dat kwam vaak naar voren op deze dag dat geloven een keuze is, die wij maken, niet zozeer een gave of een noodlot dat ons overkomt.

Theo de Boer las uit de Gerichte Gedichten, die gericht zijn tot een U, veelal tot God.
Specht en Zoon was het enige dat ik voordien van Otten had gelezen. Martien Brinkman wist er overal het Christusmysterie in terug te vinden. Dat vond ik wel knap maar omdat ik niet zo veel heb met de dood van Jezus als een offer, kom ik dat niet zo geweldi9g waarderen.

Peter Nissen viel een beetje uit de toon met een prachtig betoog over bekeerlingen tot het katholicisme, die soms nogal veel aandacht krijgen, ook al zijn er in feite niet zo veel en het huwelijk toch wel de belangrijkste reden voor zo'n  overgang is. De meeste van die toetreders waren al gedoopt en zijn dus in feit her-intreders. Er zijn er ook nogal wat die eigenlijk van confessie veranderen, konfessionswechsel  in goed Duits. Volgens een studie van Paul Luyckx zijn er nogal wat  'vluchtelingen uit de moderniteit naar de Rooms Katholieke Kerk, de ware burcht van de traditie'.  Dan zou het in de trant van Schleiermacher een romantisch verlangen naar het Gesammtkunstwerk  zijn. Vonne van der Meer, de vrouw, bekeerde in 1994 en werd toen in Naarden, Sint Vitus parochie gedoopt. Willem Jan Otten volgde in 1998.
Typisch in de spiritualiteit van Otten is dat hij juist Gods onmacht zoekt, niet het volmaakte dat elders niet te vinden is. 'Een luistersloze man van smarten' dus toch zoiets als wat Martien Brinkman beschreef. Overgave aan de onmacht.

Tijdens de lunch lieten Paule en ik ons fotograferen met de domkerk als achtergrond. Hierrbij dus:

Na de lunchpauze  las Willem Jan Otten zelf voor uit eigen werk en gaf hij commentaar op enkele gedichten. Ronals Klamer verteld over zijn werk als toneelschrijver en hoe de debatten over 'zo'n katholiek stuk' onder de spelers was gegaan.

De dag had als motto: de redenen van het hart (Pascal: le coeur a ses raisons) en ook viel het woord: l'esprit de finesse, mooie gedachte die op een verfijnde manier werden verwoord. Geen politieke religie, geen liturgie, geen voorschriften, maar vrije en mooie geluiden ook een beetje vrijblijvend. Zeer aangenaam. Mooie dag!

Hierboven Johan Goud bij het mooie doek van de Aula aan het Domplein in Utrecht, hieronder Willem Jan Otten bij de borrel.