Zo'n vacantie, een reis in zeven dagen, 1600 km is een mix van cultuur (Romeins, heel klein beetje christelijke, wat Berber, Islam, moderne tijd) en natuur. Vandaag na de steden de natuur: eerst gingen we naar het gebergte ten noorden van Tozeur, de bronnen van een rivier. De kloof door het water gemaakt. Nog weer een eindje verder een andere rivier.
Wat blijkt: de natuur hier is ook getemd. De dromedarissen zeker, het water wordt gemanipuleerd, de grote oases zijn ook niet natuurlijk, maar allemaal met veel werk gemaakt.
Die dromedarissen lijken vrij rond te lopen, en dan is er toch ergens een herder want die beesten zijn veel geld waard. Ook het water loopt wel van zichzelf, maar al snel na de bron wordt er gekanaliseerd, gebruikt en de boel wordt in goede banen geleid.
Dadelbomen geven bij bestiving door bijen en wind een 30 kilo per boom, maar bij zorgvuldig bestuiven door de mens (zaadjes vanuit de mannetjesboom wordt uitgestrooid boven de bloem, stamper heet dat wellicht, van de vrouwtjesboom, wel even klimmen) en dan kan er tot 250 kilo per boom van af komen. Een jaar lang goed te bewaren en voldoende om in de woestijn te overleven.
Dit blauw was in Marokko dé kleur voor de Berbers of Amazigh zoals ze nu genoemd moeten worden. Niet-Arabische bewoners van dit gebied. Overigens schijnen er in Tunesië minder te zijn, hoe zuiver weet niemand en de taal leeft er ook niet meer zo. Volgens onze gids zijn ze sterker ge-arabiseerd en ge-islamiseerd dan in Marokko.
Hier ook zo'n idyllische bron, water van zo'n 25% en ze laten het zelfs afkoelen voor het de boomgaarden ingaat. Dit is dus wel in tegenstelling tot de grote zoutmeren, die overigens helemaal niet egaal zout waren, maar gemengd: dat is op de weg tussen Tozeur en Douz.
Tot slot nog even iets uit de lunch in Tozeur: kijkend op straat wil je de hele tijd foto's maken voor de leuke plaatjes. De strepen zijn aanduiding van een dorp of wijk: wat mensen maar kunnen bedenken om tot een groep te horen!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten