Voor het grote project CMR,
Christian-Muslim Relations, a Bibliographical History, heb ik me weer even met een boek van Broer Jansz bemoeid. Broers Jansz was actief als boekdrukker, en schrijver in Amsterdam. Tot 1652 minstens. Hij wordt zelf geroemd als een initiator van de eerste krant in Nederland omdat hij oorlogsberichten, krnoniene schreef, die uiteindelijk in een soort krant zijn overgegaan. Meer vlot schrijver dan onderzoeker dus. Zijn zoon Joost Broersz publiceerde in 1641 de eerste Nederlandse Koranvertaling, overigens een bewerking van de Duitse vabn Schweigger. Islam verkocht toen ook en in 1627 publiceerde Broer Jansz een dubbel-boek: het leven van Mohammed en een overzicht van de Turkse dynastieke geschiedenis.
Een hele lange titel op het boekje in klein formaat en gedrukt in Gotische letter. Het zijn over Mohammed verhalen zoals Jacob van Maerlandt ze ook al opdiste. Dat Mohammed leerlingen van Nestorius was en meer van dit soort. Uitvoerig ook over de epilepsie waaraan Mohammed (net als volgens een aantal tegenstanders Franciscus van Assisi leed. Daarover ook een aangrijpende waar 'Koning' Mohammed vakt tot ontsteltenis van een dienaar.
Het meest curieuze verhaal, en nieuw voor mij, gaat over het sterven van Mohammed en zijn begrafenis. De kist zou in de 'kerk van Mekka' zijn neergezet, waar Mohammed als voorzieningen had getroffen, zodat de ijzeren kist door een magnetische rots naar boven werd getrokken. In de taal van het boek:
Het lijk
werd bewaard tot de 12e dag want men vermoedde dat hij ten hemel zou
opstijgen. Het begon te stinken en geen
beweginge of beginsel sach van Hemel-Vaert of Oprijsinghe van [22] den Hemel: soo is het daer nae in een Yzeren
kist/ tot Mecha in een heerlicke Kerck ghebracht. In het verhemelte van deze
Kerck hadde de voorschreven Mahomet groote stucken van magneet-steenen
heimelijck doen legghen/ opdat zijn ijsere Kist daer onder ghestelt
zijnde/opwaerts getrokken zoude werden/ en alst gheschiede/ gheviel het oock
alsoo/ dies het ghemeyn volck sulcx voor het wonderlickst van de Werelt/en een
teken des Mahometsche heyligheyts hielden: hierom vaeren de verblinde Turcken
noch hedendaeghs nae de stadt Mecha om tselfde te besichtighen…
Waar Broer Jansz dit verhaal vandaan heeft gehaald weten we niet. Ook niet waar de afbeeldingen vandaan komen. Het boek werd in 1640 nog een herdrukt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten