woensdag 28 juni 2017

Herinrichting van oude kastelen, kerken: Bremen en Lübeck

Bij buitenlandse reizen zijn de kerken vaak de belangrijkste gebouwen, per se. Natuurlijk musea (vaak in oude paleizen of burchten) trekken meer bezoekers. Toch zijn de kerken in veel steden nog de indrukwekkendste gebouwen. Zo in Utrecht de Domkerk. In Bremen waar wij onlangs waren viel de domkerk van buiten helemaal op. De 7 torens van Lübeck zijn ook allemaal van kerken (als de stadspoort even niet wordt meegeteld als 'toren'). Maar wat er binnen van gemaakt is nogal eens treurig! In Bremen was de Dom een donkere en trieste ervaring. Veel te groot kennelijk, want in het midden was dan een vierkant afgezet voor de kerkdienst, vlak bij een voor nu veel te grote preekstoel.


Het zijn van die domkerk in Bremen geen overzichtelijke foto's. De woorddienst, met preek, vind ergens achterin de kerk plaats etwrijl voor brood en wijn, de dienst van tafel dus, nog het oude hoofdkoor wordt gebruikt. De kerkdienst veranderd, maar zo'n kerkgebouw gaat niet snel mee.

In Lübeck is een machtige bisschop geweest met een grote domkerk. Maar er is een veel groter Marienkirche, kennelijk rivaliteit van de rijke burgers met de bisschop. De Marienkirche heeft pech gehad: in de tweede wereldoorlog heeft de Engelse luchtmacht al in 1941 de kerk zwaar beschadigd, terwijl de dom gespaard bleef. Maar de Marienkirche is weer helemaal opgebouwd, zo'n beetje als hij vroeger was. Adenauer stond prachtig op de foto van het herstel, waar heel Duitsland bij betrokken was. Maar groot, ja, vreselijk groot die kerk, als komt dat op de foto van het binnenwerk. Het was Pinksterzondag en een stevige verzameling van kinderkoren was actief bij de dienst betrokken. Wij konden dus achterin aansluiten.
De kerk is ook bijzonder omdat Johannes Sebastiaan Bach van Zuid-Duitsland naar Lübeck was komen lopen om bij Buxtehude te gaan luisteren en leren. Een wat stijve afbeelding achterin de kerk verbeeldt deze bijzondere orgelleerling in de grote kerk. De orgels zijn groot van klank en vullen de kerk goed, maar als zanger heb je het idee dat het er niet toe doet hoe je zingt, want het draagt toch niet in zo'n supergrote kerk.
Hieronder dan het overzicht van de zeven torens van Lübeck: allemaal nog van de tijd vóór de reformatie. Daarna hadden ze immers zulke grote kerken helemaal niet meer nodig! Zeker niet in een handelsstad. Alleen het koninklijke Dresden heeft in de Liebfrauenkirche nog een kolossaal gebouw gekregen (en natuurlijk de Berliner Dom, als rivaal van Rome, maar vooral voor de graven van de Hohenzollern).

Geen opmerkingen: