Maya in Assen

In Assen (altijd goed voor een dagje vrij reizen in de trein) was een tentoonstelling over de Maya-cultuur, die van 600 voor tot zo'n 1000 na Chr. bloeide. Veel steden waren bij de komst van de  Spanjaarden al vervallen, overwoekerd door oerwoud. Steeds wordt er wat nieuws gevonden, opgegraven, in musea gezet of illegaal verkocht. Er was een soort hieroglyphen-schrift dat stukje bij beetje wordt ontcijferd. Assen had prachtige, spectaculair grote stukken gekregen. Er waren wandschilderingen van nogal bloedige offers, met spetterend rood. naast mensen zijn er vooral hemelwezens, aan qwie offers gebracht worden. Al bijeen dus een soort religie waarin de natuur rondom de mens samen met die mens in teken van hogere wezens wordt geplaatst.

Hier wordt wellicht bloed geofferd. De man hier schijnt zelfs zijn penis aardig te verwonden. Maar wat het allemaal precies betekent? Veel is mooi bij die tentoonstelling, maar ook wel omgeven met allemaal vraagtekens. Maïs is in ieder geval zeker zo centraal als de (godin van de) rijst bij de Javanen. Er is ook een stevig besef van de wisselvalligheid van de seizoenen. Er was een behoorlijk groot verschil tussen hoge en lagere kasten. Hoe dan ook, de tentoonstelling liet zeker zien dat zij mensen waren en een cultuur hadden die in vele opzichten op voorbeelden uit het Midden-Oosten en elders ter wereld leek.
Helemaal verdwenen is het trouwens niet: Maya-cultuur hield niet zomaar op, maar leeft ten dele nog door in die streken. Mario Coolen kon er mooi over vertellen en schrijven.