Die is er in verschillende vormen: als een soort eerste verschijning, hoogste schepping van God. Zoals er een hoge christologie is, is er ook een hoge leer over Mohammed, waar de grote profeet de absolute weerspiegeling is van de Godheid. Maar er is ook een lagere vorm van de Volledige Mens mogelijk: de andere profeten, mystieke leiders.
Dus is Gülen zelf ook een volmaakte mens? Ziet hij zichzelf ook zo?
Ziet Gülen zichzelf als
een Volledig Mens? Daar schrijft hij hier niet over. We zouden het hem eens
moeten vragen. De beste kandidaat in zijn omgeving is zonder twijfel Said Nursi
(1877-1960), die de eretitel draagt van Bediuzzaman, 'De Unieke van zijn tijd'.
In zijn autobiografie beschrijft hij een soort bekeringservaring. Hij wilde bij
de groep van uitverkorenen rond Said Nursi gaan horen, ook al heeft hij Said
Nursi zelf nooit ontmoet. Hij ontmoette rond 1957 een vertrouweling van hem:
Muzaffar
Arslan was open en eerlijk, bescheiden, met een levensstijl, zoals de sahaba, de metgezellen van de profeet Mohammed.
Hij had een verpletterend effect op mij .. Ik heb altijd een grote bewondering
gehad voor de sahaba. Toen ik hem
zag, zei ik in mijzelf dat ik eindelijk de figuur had gevonden die ik al lang
zocht. Sinds die dag wilde ik deze sfeer niet meer kwijt. Zijn broek was opgelapt
bij beide knieën. Zijn jasje paste precies bij die simpele broek. Deze eenvoud
riep verschillende emoties bij mij op. .. Ik ging naar de moskee en na het
gebed brandde ik van verlangen en aandrang die ik niet volledig kan
beschrijven. Ik bad: God, aanvaard mijn gebeden en help om bij de kring van
vrienden te blijven, help me om een van hen te worden. Help me om een deel te
worden van deze beweging (hizmet). Ik
smeekte tot God de hele nacht tot het weer licht werd. Ik heb mijn hele leven
maar één of twee keer zo intens gebeden tot God en in zo'n toestand van
nabijheid. Ik kermde en snikte tot de morgen.
Deze ervaring geeft wel
aan dat hij voor zijn verdere leven een positie in die religieuze kring zocht. Hij is nooit getrouwd, leefde simpel, leefde alleen
voor de prediking en uitbouw van onderwijs en andere sociale activiteiten. In
een eigenaardige vergadering van Diyanet, het Turkse Directoraat voor
Religieuze Zaken, van 3-4 Augustus 2016, is een document aangenomen waarin Gülen
op twintig punten fel wordt aangevallen. No. 8 verwijt hem dat hij in dromen en
ook wakker gesprekken zou hebben gehad met de profeet Mohammed. Daar staat ook
dat hij zich zou hebben uitgeroepen tot de teruggekeerde Jezus Christus.
Volgens de islamitische overtuiging komt Jezus kort vóór het einde der tijden
terug om een Heer van het Kwaad (dajjaal)
te overwinnen en de terugkeer van Mohammed voor te bereiden. Maar er zijn geen
bewijzen dat Gülen zichzelf als zodanig beschouwt. Integendeel: in de sectie
over Opkleuring en onderscheiding
maakt hij juist personen belachelijk die verklaren dit te zijn.
In diezelfde serie aanvallen op Gülen verklaart no.
12 dat hij bij zijn bezoek aan de paus op 9 Februari 1998 de kern van de islam zou hebben verloochend.
Hij zou van de twee delen van de geloofsbelijdenis het erkennen van Mohammed
als profeet achterwege gelaten hebben. Alleen de belijdenis van één God zou hij
hebben genoemd als punt van overeenkomst tussen christenen en moslims. Door de
belijdenis van het profeetschap van Mohammed achterwege te laten zou hij een
van de islam afvallige zijn geworden. Als we in zijn grote werk over het
soefisme zien hoe vaak hij daar over Mohammed als de grootste profeet en zelfs
het meest volmaakte schepsel spreekt, klinkt deze aanklacht alleen maar ongeloofwaardig
en is duidelijk met kwade bedoelingen neergeschreven. (Zie hiervoor: http://webdosya.diyanet.gov.tr/anasayfa/UserFiles/Document/TextDocs/4df18d6c-77b3-46a7-9750-b588fe5bd85e.pdf;
gelezen op 6 febr. 2017)
Als 'extra' hierbij nog maar een keer de mooie tekening die Frans Kalb maakte overde boodschap van fethullah Gülen, met name voor zijn volgelingen in West Europa: Hizmet de beweghing van dienstbaarheid heeft een boodschap van participatie, integratie, onderwijs en dialoog. Daarover gaat het maar zelden in de vier dikke delen van Sufism, waar meer de spirituele, niet de maatschappelijke boodschap van Gülen wordtbeschreven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten